mbu huvutiwa zaidi kuwang’ata na watu hawa, (1)mtu mwenye damu kundi O (2)wajawazito, (3)watumiaji wa vilevi (pombe), (4)wenye miili mikubwa (wanene) soma ujue kwanini watu hao, hao ni baadhi

Kwa mujibu wa Shirika la Afya Duniani (WHO), vifo zaidi ya milioni moja husababishwa na malaria katika nchi zilizo kusini mwa Jangwa la Sahara

Malaria hayo husababishwa na mbu jike aina ya anopheles ambao wana tabia za ajabu, kwani wanachagua nani wa kumng’ata na yupi hafai kung’atwa, na hapa ndipo utapata picha kwanini wakati mwingine mnaweza kua mmekaa sehemu watu zaidi ya mmoja na wachache ndio wakalalamika kushambuliwa zaidi na mbu?,

Kitaalamu inaelezwa kuwa kuna makundi zaidi ya 3,500 ya mbu duaniani na kati ya hayo mengi yanajilisha yenyewe kupitia mwili wa binadamu

Mbu maarufu zaidi ni jike aina ya anopheles ambaye haumbukiza malaria, kwa kawaida mbu huyu hutegemea mimea kujilisha, lakini anahitaji viini lishe vilivyomo kwenye damu kwa ajili ya kutaga mayai na kuzaliana,

Dr. Fredos Okumu, ni mwanasayansi na mtafiti wa kitengo cha Afya ya Mazingira katika Taasisi ya Afya ya Ifakara (IHI) anasema ni kweli kuwa mbu wana tabia ya kuchagua mtu wa kumuuma kwani wana uwezo wa kunusa na kutambua harufu, unyevu

joto la mwili, lakini zaidi hasa harufu kwani kila mmoja na harufu yake.

Anasema Dr. Okumu kuwa mwili wa binadamu huzalisha kemikali tofauti zaidi ya 500 ambazo nyingi kati ya hizo hutambuliwa kwa urahisi na mbu kwa kutumia antenna mbili zilizo vichwani mwao, Tafiti zinaonyesha kuwa mbu wanavutiwa zaidi na harufu za mwili zitokananzo na tindikali aina ya Lactic na ile ya uric na harufu ya pombe.

Kemikali hii ni Lactic hutolewa nje kupitia vitundu vidogo katika ngozi na huzalishwa baada ya mazoezi,

Wakati huohuo, kemikali ya uric huzalishwa katika mkojo lakini harufu yake hutolewa kwa njia ya ngozi pia, harufu ya octenol hupatikana wakati mtu anapohema au kutoa jasho, hivyo kama unahema kwa nguvu, unazalisha octenol zaidi na kuwavutia zaidi mbu.

Dr. Okumu anasema baadhi ya watu huzalisha kemikali hizi kuliko wengine, hivyo uwezekano wa mbu kuwafuata ni mkubwa zaidi. Na kwamba utafiti uliofanywa na jopo la madaktari (Profesa Niels O. Verhulst na wenzake) katika chuo kikuu cha Wageningen, Uholanzi umeonyesha kuwa mbu wanavutiwa na aina ya bacteria ambao huishi katika mwili wa binadamu

Utafiti huo wa mwaka 2011 katika maabara ya tabia za mbu (entomology) umeonyesha kuwa mtu anaweza kuwa na baktereia ambao hawawavutii mbu na mwingine ana bacteria ambao ni kivutio cha mbu,

Utafiti umebaini kuwa pamoaja na tabia nyingine mbu hupenda zaidi wanawake kwa kuwa hao hupenda kuachia miili yao wazi kuliko wanaume,

Marta Maia, Mtafiti wa Tabia za Mbu wa Kitengo cha Afya cha Ifakara, kituo cha Bagamoyo anasema ni tabia ya mbu kuchagua nani wa kumng’ata na nani wa kumwacha kutokana na kinachowatia

Mbu huvutiwa zaid na ukubwa wa joto la mwili, hivyo watu wanene,harufu ya mwili na hewa ya kabonidayoksaidi, ambapo anasema kuwa mbu huvutiwa zaidi na wanawake wajawazito kutokana na mabadiliko ya vichocheo na uzito wa mwili,

“mbu hupenda zaidi wanawake wajawazito kwa sababu huwa na uzito mkubwa zaidi na joto la miili yao huwa kubwa zaidi na miili yao huwa na virutubisho zaidi,”

Mtaalamu wa Tabia za Mbu, Dk. James Lofan wa shule ya Mazingira na Tiba za Magonjwa yasabishwayo na hali ya hewa anasema mbu wana njia kadhaa za kuwinda mlo wao mojawapo ikiwa ni aina ya maumbo yetu na hewa chafu tunayopumuam Dk. Logan anathibitisha kuwa watu wenye uzito mkubwa wana tabia za kuiacha miili yao wazi hivyo mbu hupata nafasi ya kuwauma.

Lakini huwafuata zaidi wanawake wajawazito si kwa sababu ya ongezeko la uzito pekee, bali kwa sababu ya mabadiliko ya vichocheo wayapatayo wajawazito husababisha wawe na joto la juu na uzalishaji mkubwa wa hewa chafu,

Dr. Dube Ncube wa Hospitali ya Rosebank, kitengo cha Malaria nchini Afrika Kusini anasema, mbu hutumia zaidi ogani iitwayo maxillary pal kunusa harufu ya hewa chafu kabla ya kwenda kwa mlengwa kufanya mashambulizi

Ogani hii ni makini mno kwani inaweza kunusa harufu ya hewa chafu kwa umbali wa futi 160, laini pia utafiti uliofanywa nchini Japani kwa vijana 13 ulibaini kuwa wanywaji wa bia huumwa zaidi na mbu kuliko wasiotumia kilevi hicho, alisema mbu huvutiwa na wanywaji wa pombe kwa kua pombe humfanya mtu kutokwa zaidi na jasho ambalo ndani yake limetawaliwa na harufu ya pombe hivyo kuwavutia zaidi mbu.

Kundi la damu

Dr. Meshack Shimwela, Daktari Bingwa wa Magonjwa ya ndani ya mwili, Hospitali ya Amana jijini Dar es salaam anasema mbu huvutiwa zaidi na damu za kundi O

Watu wenye damu ya kundi O huumwa zaidi na mbu kulilo watu wa kundi A, “hizi ni tabia za mbu zinazowafanya wabutiwe na harufu fulani za mwili na aina ya kundi la damu, “ni kama binadamu anavyopendelea chakuala hiki na kukichukia kile” anasema Dr. Shimwela, Nae Dk

Emmanuel Kaindoam mtafiti na mwanasayansi katika Taasisi ya IHI anasema mbu pia wana tabia ya kupenda nyumba zenye watu wengi, wanene na wazee

Kulingana na Dk Kaindoa, tabia hizi za mbu zinawafanya watu wengi katika jamii kuzidi kuambukizwa ugonjwa wa malaria kwa wingi na kusisitiza kua kinga pekee na kubwa ni watu kutumia vyandarua.